7 نتیجه برای موسوی
سید حجت موسوی، محسن پورخسروانی، طبیه محمودی محمد‌آبادی،
دوره 1، شماره 1 - ( پاییز 1389 )
چکیده
نبکا‌ها عموماً در مناطقی که میزان ماسه آن متوسط و رطوبت کافی برای حیات گیاه موجود باشد، ظاهر می‌شوند. به طور کلی نبکا واکنش خودتنظیمی اکوسیستم در مقابل تنش فرسایش بادی است، به عبارت دیگر، سیستم محیطی با ایجاد این چشم‌انداز، سعی در تعدیل فشار فرسایش بادی می‌کند. تنوع گسترد‌ه‌ای از چشم‌انداز نبکا در کمربند سبز کویر سیرجان مشاهده میشود. هدف از این پژوهش گروه‌بندی مقایسهای نبکاهای شمالشرق کویر سیرجان و معرفی مناسب‌ترین نوع آنها جهت تثبیت ماسههای روان، با استفاده از آنالیز مولفههای مورفومتری نبکا از طریق الگورینم TOPSIS است. این الگوریتم یکی از روشهای تصمیمم‌گیری چندمعیاره است که ضمن ترکیب معیارهای کمی و کیفی متعدد و وزن‌دهی متناسب با اهمیت هر معیار، می‌تواند در انتخاب به‌ترین گزینه به تصمیم‌گیران کمک کند. در این راستا ابتدا مهمترین پارامترهای مورفومتری 392 نبکا از گونه‌‌های گز، اشنان، خارشتر و گل‌گزی به روش نمونه‌برداری طولی مورد اندازه‌گیری میدانی قرار گرفت؛ سپس با ارزیابی مقایسهای آنها از طریق الگوریتم TOPSIS، مبادرت به اولویت‌بندی نبکاهای مطالعاتی گردید. نتایج نشان میدهد که نبکای گز با وزن 818/0 بیش‌ترین تأثیر را در تثبیت ماسههای روان دارد. نبکای اشنان نیز با وزن 151/0 نسبت به نبکای گز از اهمیت کمتر و نسبت به نبکاهای خارشتر و گل‌گزی از ارجحیت بیش‌تری برخوردار است. در مقابل، نبکای گل‌گزی و خارشتر به ترتیب با اوزان 028/0 و 002/0 کم‌ترین بهره‌وری را دارند. بنابراین برای اجرای طرحهای تثبیت ماسه در منطقه مطالعاتی، در درجه اول توسعه سیستم نبکای گز و در مرحله دوم توسعه سیستم نبکای اشنان بیش‌ترین اهمیت را داشته و در صورت اجرا بالاترین بهره‌وری را خواهند داشت. نتایج این پژوهش در مدیریت سیستمی مناطق بیابانی و طرحهای تثبیت ماسههای متحرک ارزنده خواهد بود.
محمدرضا پور محمدی، میرستار صدر‌موسوی، سیـروس جمـالی،
دوره 2، شماره 5 - ( سال دوم، شماره‌ي پنجم، پاییز 1390 1390 )
چکیده
مورفولوژی شهری یکی از مهمترین رویکردهای کالبدی به شهرهاست که از اواخر قرن نوزدهم میلادی جای خود را در میان سایر شاخه‌های علم، به عنوان یک دانش سازمان یافته باز کرده است. ریشه‌ها و بنیان‌های فکری حوزه، مورفولوژی و مکاتب عمده‌ی آن در این نوشتار توصیفی ـ تحلیلی مورد واکاوی قرار می‌گیرد. هدف این است که با شناسایی آرای مطرح در هر یک از این مکاتب و بررسی تطبیقی نظریه‌های موجود، پیش‌زمینه‌ی مطالعات آتی برای پژوهشگران مهیا شده و امکان انتخاب رویکردی مناسب به مطالعه‌ی منظر مصنوع فراهم شدند. تا از این راه در عمل نیز دستیابی به راهکارهای مناسب برنامه-ریزی و طراحی شهری ممکن گردد. در این مقاله پس از شرح کوتاهی از موضوع، تعاریف مختلفی از مورفولوژی شهری ارائه شده و ضمن اشاره به مفهوم «گونه ـ ریخت شناسی» در ادبیات مطالعات شهری، به سه مکتب اصلی، مبانی فکری و نظریه‌پردازان هر کدام پرداخته شده است. آرای انتقادی برخی از منتقدین این حوزه، به‌ویژه آن‌چه که درباره‌ی محدودیت‌های کاربردی آن مطرح میشود در بخشی جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و در انتها، اشتراکات و اختلافات این مکاتب و نتایجی که برای شناخت جنبه‌های شکلی شهرها و دخالت و طراحی در محیط‌های مصنوع قابل استخراج است آورده شده است.
عبـاسعلی ولـی، سیدحجت موسوی،
دوره 2، شماره 6 - ( سال دوم، شماره‌ي ششم، زمستان 1390 1390 )
چکیده
یکی از مهمترین راهکارهای مدیریتی مناطق خشک و نیمه‌خشک، شناخت و به کارگیری اصول محیطی حاکم بر رفتار ماسههای متحرک به ویژه تپه‌های برخانی است. برخان‌ها یکی از رایج‌‌ترین اشکال تراکم بادی بوده که از کنش متقابل جریان باد و بستر ماسه نشأت می‌گیرند. تحرک و پویایی این عوارض در مناطق تحت استیلا، کانون تهدید و بحران مراکز سکونتی و ارتباطی بوده و حجم رسوبات، شاخصی از میزان جابجایی آن محسوب می‌گردد؛ بنابراین دستیابی به میزان حجم برخان می‌تواند به عنوان شاخصی در جهت شناخت رفتار، نحوه عملکرد و تعیین وضعیت سیستم برخانی عمل نماید. هدف از این پژوهش مدل‌سازی برآورد حجم تپه-های برخانی جنوب کویر حاج علی‌قلی با استفاده از مولفههای مورفومتری آنها و از طریق روش تحلیل آماری رگرسیون غیرخطی ساده و چندگانه است. نتایج مدل‌سازی حاکی از ارتباط معنی‌دار توانی بین مولفههای عرض، طول، ارتفاع و مساحت با حجم برخان میباشد که حداکثر ارتباط معنی‌دار توانی بین حجم و مساحت برخان با ضریب تبیین 993/0 و انحراف معیار برآورد 169/0 وجود دارد. نتایج مدل‌سازی رگرسیون غیرخطی چندگانه نیز حاکی از روابط معنی‌دار پارامترهای مورفومتری برخان جهت محاسبه حجم آن میباشد که حداکثر ارتباط معنی‌دار حاصل‌ضرب بین حجم با مولفههای مساحت و ارتفاع با ضریب تبیین 999/0 وجود دارد، بنابراین در صورت دستیابی به یکی از پارامترهای مورفومتری، می‌توان حجم برخان را با استفاده از مدل-های توانی ارائه شده، برآورد کرد و در صورت دستیابی به دو مولفه، حجم برخان را از طریق مدلهای مناسب غیرخطی حاصل‌ضرب با دقت بیش‌تری محاسبه نمود.
دکتر ناصر سلطانی، دکتر میرنجف موسوی، هادی سلامی،
دوره 3، شماره 12 - ( سال سوم، شماره دوازدهم، تابستان 1392 1392 )
چکیده
از جمله چالشهای جدی در برابر توسعه گردشگری، رشد نامتوازن بین قابلیتها و پتانسیلهای گردشگری یک منطقه یا یک کشور با رشد بخش ارائه خدمات به گردشگران میباشد. هر منطقه ای با بسترهای مناسب بازاریابی (داخلی یا خارجی) و جاذبه های گردشگری فراوان، نیاز شدیدی به توسعه بخش ارائه خدمات در آن منطقه دارد. به عنوان مثال، استان آذربایجان غربی با برخورداری از جاذبه های فراوان اکوتوریستی، ژئوتوریستی و مکانهای تاریخی از یک سو و همجواری با بازارهای بین المللی، تنها قادر به جذب 8.3 درصد از گردشگران ورودی به استان در واحدهای اقامتی و پذیرایی خود می باشد. بدین منظور، این پژوهش درصدد کسب دیدگاههای فعالین بخش ارائه خدمات به گردشگران جهت تعیین ارجحیت نسبی شاخصها و راهبردهای توسعه بخش خدمات با استفاده از روش دلفی و فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) می باشد.
یافته های پژوهش نشان میدهد که جهت برخورداری از یک مقصد گردشگری و بازار گردشگری پویا و محصولات گردشگری پرطرفدار، عوامل متعددی تاثیرگذار هستند. در این مقاله، زیرساختها، امنیت، قوانین و مقررات، روابط خارجی، جاذبه های گردشگری، زیست محیطی، بازاریابی، نیروی انسانی به عنوان شاخصهای مهم از دیدگاه فعالین بخش خدمات انتخاب گردیدند. نتایج این پژوهش که متکی بر دیدگاه ارائه‌کنندگان خدمات در ارتباط با توسعه گردشگری میباشد، نشان میدهد که شاخصهای زیرساختها، امنیت، قوانین و مقررات، روابط خارجی، جاذبه-های گردشگری، زیست محیطی، بازاریابی، نیروی انسانی به ترتیب با ارجحیت نسبی 206/0، 167/0، 164/0، 113/0، 108/0، 092/0، 077/0، 073/0 در اولویتها اول تا هشتم قرار دارند. فاصله بالای شاخص زیرساختها به عنوان اولویت نخست با شاخصهای دوم و سوم (امنیت و قوانین و مقررات)، نشان دهنده اهمیت آن بُعد از توسعه گردشگری برای فعالین و ارائه کنندگان خدمات در استان آذربایجان غربی می باشد. در بُعد راهبردها نیز، وزن غالب راهبردهای پشنهادی برای شاخص زیرساختها مشهود میباشد.
محمدرضا پورمحمدی، میر ستار صدر موسوی، سعید حسین آبادی،
دوره 6، شماره 22 - ( سال ششم، شماره بيستم و دوم، زمستان 1394 )
چکیده
امروزه با گسترش پارادایمهایی چون شهر فشرده، رشد هوشمند و نوشهرگرایی، کاربرد اختلاط کاربری زمین شهری- به عنوان یکی از اصول مهم این پارادایمها- در شهرسازی کشورهای پیشرفته گسترش یافته است و محققان مختلف سعی در گسترش ادبیات موضوع و روشهای ارزیابی کاربری زمین بر اساس مفهوم اختلاط کاربری داشتهاند. مفهوم اختلاط کاربری به آن کاربریها و فعالیتهایی اشاره دارد که در یک فضای محدود در ارتباط با هم هستند و بر یکدیگر تأثیر میگذارند. یکی از علایق پژوهشگران حوزهی کاربری اراضی شهری سنجش مناسب میزان اختلاط کاربریها بوده است و سعی شده با استفاده از شاخصهایی درجهی اختلاط و تنوع کاربریها را در سطح بخشهای مختلف یک شهر بسنجند. با توجه به اهمیت موضوع در این تحقیق سعی شده است با استفاده از شاخصهای سنجش اختلاط کاربری (آنتروپی، دسترسی، آماره کانونی) به ارزیابی کاربری اراضی در شهر سبزوار پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان میدهد که اعداد به دست آمده از این شاخصها نزدیک به هم است. با ترکیب این چند شاخص، شاخص نهایی به دست آمد که بر اساس آن مشخص شد که تفاوت زیادی بین محلات مختلف از نظر میزان اختلاط کاربریها وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بین فاصله از مرکز شهر و اختلاط کاربریها همبستگی منفی وجود دارد به صورتی که با دور شدن از مرکز شهر از میزان اختلاط کاربری کاسته میشود. آماره موران نیز نشان داد که بین محلات مختلف از نظر میزان اختلاط کاربری همبستگی فضایی وجود دارد.
سید حجت موسوی، ابوالفضل رنجبر، آقای سید مجتبی شریفیان آرانی،
دوره 8، شماره 31 - ( دوره هشتم، شماره‌ی سي و يکم، بهار 1397 )
چکیده
گسترش گردشگری در اکوسیستم‌های بیابانی یکی از مهمترین راهبردهای توسعه‌ی پایدار مناطق خشک و نیمه‌خشک است که با برنامه‌ریزی صحیح می‌تواند سبب شکوفایی اقتصادی آنها گردد. منطقه‌ی مرنجاب با جاذبه‌های گردشگری متعدد، پتانسیل بالایی در جذب طبیعت‌گردان با محوریت کویرنوردی، ماسه‌نوردی و سافاری دارد که ورود بی‌برنامهی آنها به این منطقه اثرات جبران‌ناپذیری بر اکوسیستم آن وارد کرده است؛ لذا پژوهش حاضر سعی دارد تا با طرح سناریوهای توسعه‌ی گردشگری بیابان در قالب مکان‌یابی پارک سافاری و هتل نمکی راهکارهایی منطبق با حفظ اکوسیستم و توسعه‌ی پایدار منطقه ارائه نماید. مکان‌یابی سناریوهای مزبور بر اساس معیارهای دسترسی، سیمای سرزمین، محدودیت و حفاظت از محیط زیست صورت گرفت که امتیازدهی آنها از طریق مدل تحلیل سلسلهمراتبی انجام شد. پس از تهیهی لایه‌های رقومی شاخصها و اعمال امتیاز حاصل از مدل به آنها لایه‌های وزن‌دار معیارها به‌دست آمد که تلفیق آنها منجر به تهیهی لایهی تناسب ارضی پارک سافاری و هتل نمکی شد. سپس به‌منظور تعیین مکانی پهنه‌های تناسبی، دامنهی امتیاز لایه‌های تناسبی به پنج اولویت طبقه‌بندی گردید. نتایج نشان داد که در سناریوی هتل نمکی معیارهای دسترسی و مواد اولیه با وزن 495/0 و 044/0 و در سناریوی پارک سافاری معیارهای دسترسی و محدودیت با وزن 418/0 و 093/0 به‌ترتیب بالاترین و پایین‌ترین امتیاز را کسب کردند. طبق نقشه‌های تناسب ارضی به‌ترتیب 959 و 45403 هکتار (3745/0 و 6828/17 درصد) از سطح منطقه تحت عنوان اولویت‌های نخست تخصیص به هتل نمکی که منطبق بر محدودهی جزیرهی سرگردان است و پارک سافاری که عموماً بر تپه‌های ماسه‌ای شمال ریگ بلند منطبق است، دارای قابلیت بسیار مناسب هستند.
سیدحجت موسوی، صدیقه کیانی سلمی، فاطمه ستایش،
دوره 12، شماره 45 - ( دوره دوازدهم، شماره چهل و پنجم، پاییز 1400 )
چکیده
بهره‌برداری بهینه و اصولی از منابع طبیعی سرزمین و سامان‌دهی کاربری اراضی بر اساس توان طبیعی (اکولوژیکی) آن، نقش مهمی در مدیریت و جلوگیری از تخریب محیط در راستای توسعه‌ی پایدار دارد. در این تحقیق تلاش شده است تا از طریق به‌کارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی و ارزیابی توان اکولوژیک، مناطق مناسب برای توسعه‌ی گردشگری در محدودهی گردشگری مجتمع پتاس خور و بیابانک شناسایی شوند و درنهایت برآورد ظرفیت پذیرش واقعی گردشگر در منطقه ارزیابی گردد. برای دستیابی به هدف پژوهش، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک روی‌هم‌گذاری لایه‌ها به‌عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین و قابلیت‌سنجی سایت‌ها استفاده گردید. بدین منظور، ابتدا داده‌های پارامترهای شیب، جهت شیب، رده‌ی خاک، سنگ بستر، پوشش گیاهی، دما، ساعات آفتابی، محدودیت‌ها و دسترسی تهیه گردید و با رعایت اصول و شرایط مدل مزبور و همچنین اعمال آستانه‌های آن، نقشه‌های مناطق مناسب از منظر هر پارامتر ترسیم شد. سپس با تلفیق نقشه‌های مناطق مستعد، مبادرت به تهیهی نقشه‌ی نهایی توسعه‌ی تفرج گسترده‌ی اکوتوریسم گردید. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، منطقه‌ی موردمطالعه از قابلیت اکولوژیکی لازم برای گسترش توریسم طبیعی برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که پهنه‌های بسیار مناسب و دارای قابلیت برای توسعه‌ی گردشگری 1764 کیلومتر فراهم است. 3316 کیلومتر از وسعت منطقه، پهنه‌هایی است که به لحاظ قابلیت توسعه‌ی گردشگری در وضعیت مناسبی قرار دارند. قابلیت متوسط توسعه‌ی گردشگری در 20 درصد از وسعت منطقه برقرار است. همچنین 2260 کیلومتر با قابلیت نامناسب و 1403 کیلومتر فاقد قابلیت برای توسعه‌ی گردشگری بوده است. نتایج حاصل از محاسبه‌ی ظرفیت پذیرش واقعی گردشگری در منطقه، حاکی از قابلیت پذیرش 8894 گردشگر در محدودهی موردمطالعه است.
