احمد پور احمد، حسین حاتمی نژاد، کرامت الله زیاری، حسنعلی فرجی سبکبار، ابوذر وفایی،
دوره 7، شماره 26 - ( دوره هفتم، شمارهی بيستم و ششم، زمستان 1395 )
چکیده
یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم در ارتباط با پایداری شهر، الگوی رشد شهری است و امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معناداری میان الگوی توسعهی کالبدی شهر (فرم شهر) و پایداری شهری وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه ساماندهی کالبد شهرها بر اساس چارچوب توسعهی پایدار امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی پژوهش شناخت الگوی توسعهی کالبدی- فضایی شهر کاشان و میزان انطباق آن با الگوی توسعهی پایدار است. نوع پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوهی انجام، توصیفی- تحلیلی است و تلاش بر آن است با درنظر گرفتن شاخصهای جمعیـت، مساحت، سرانه و تراکم، در چارچوب مدلهای کمی همچون درجهی توزیع متعادل شامل (مدل آنتروپی شانون، ضریب جینی)، درجهی تجمع (شامل ضریب موران) و مدل هلدرن به این پرسش پاسخ داده شود که: الف) آیا رشد فیزیکی شهر کاشان طی سه و نیم دههی اخیر (سالهای 1355 تا 1390) از الگوی توسعهی پایدار تبعیت نموده است؟ نتایج حاصل از بررسی الگوی فیزیکی شهر کاشان با مدلهای سنجش فرم شهری نشان میدهد ضمن توزیع نابرابر و نامتعادل جمعیت در سطح شهر و عدم هماهنگی آن با توسعهی فیزیکی طی دهههای اخیر، الگوی رشد کالبدی – فضایی شهر کاشان از الگوی پراکندهی شهری تبعیت نموده که به دنبال آن پیامدهای منفی رشد پراکنده را برای شهر کاشان به وجود آورده؛ لذا نیازمنـد بهکارگیری راهبردهای رشد هوشمند است.
محمود آروین، احمد پوراحمد، کرامتاله زیاری، سعید زنگنه شهرکی،
دوره 12، شماره 45 - ( دوره دوازدهم، شماره چهل و پنجم، پاییز 1400 )
چکیده
پراکندهرویی شهری بهعنوان یک الگوی نامعتبر و ناکارآمد در نظر گرفته میشود که سکونتگاههای انسانی و فعالیتهای اقتصادی را در حومهی شهر پراکنده میکند. جنبههای منفی پراکندهرویی شهری، جامعهی مدیریت زمین را برای یافتن راهحلهای پایدار برای این پدیده برانگیخت. یکی از این راهکارها، ایدهی شکلگیری شهرهای فشرده است. هدف پژوهش، شناسایی و بررسی محرکهای بهرهگیری از شهر فشرده در شهر اهواز است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش، توصیفی–تحلیلی است. جامعهی آماری شامل 10 نفر از مدیران شهری و پژوهشگران شهر اهواز هستند. از تکنیک ANP بهعنوان ابزاری برای اولویتبندی محرکها استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که محرک افزایش جمعیت، بالاترین امتیاز را به دست آورده است. در بررسی ابعاد اصلی، بعد اجتماعی بالاترین وزن را کسب کرده است و بعدازآن ابعاد کالبدی-فضایی، محیطی و اقتصادی قرار گرفتهاند. نتایج حاکی از این است که محرکها و عوامل زیادی در ابعاد اجتماعی، کالبدی، محیطی، اقتصادی در ضرورت بهرهگیری از شهر فشرده برای مقابله با پراکندهرویی و تحقق پایداری در شهر اهواز وجود دارد و این نتایج در جهتگیری اقدامات برنامهریزی شهری و نگرشهای مدیران شهری میتواند تأثیرگذار باشد.