حسین کریم‌زاده، ناهید رحیم‌زاده، زهرا شوکتی،
دوره 11، شماره 42 - ( دوره یازدهم، شماره چهل و دوم، زمستان 1399 )
چکیده
بیش از 20 میلیون نفر جمعیت در روستاهای کشور زندگی میکنند که اکثریت قریب به نزدیک آن‌ها به حداقل خدمات بهداشتی و آموزشی جهت رفع نیازهای خود دسترسی ندارند. حتی در مکانهایی که چنین خدماتی وجود دارد، سطح خدماتدهی آنقدر ضعیف است که نمیتوان گفت نیازهای دسترسی آن‌ها به این خدمات برآورده شده است. در سطح روستاهای شهرستان تبریز نیز ضعف دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده و ضمن طولانی کردن سفرها و افزایش زمان آن‌ها، هزینهی افراد را نیز افزایش داده است. این تحقیق به منظور بررسی دسترسی فضایی و زمانی به خدمات بهداشتی و آموزشی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان تبریز صورت گرفته است. روش مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر اساس آن، پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی از فضاهای درمانی و آموزشی در نرمافزار ArcGIS و با بهرهگیری از مدلهای برآورد دسترسی، وضعیت شاخصهای دسترسی دهستانهای بخش مرکزی شهرستان تبریز به هر یک از خدمات تعیین شد. نتیجهی تحلیل بیانگر عدم انطباق بین توزیع جمعیت و پراکنش خدمات آموزشی و بهداشتی است. به‌عبارتی‌دیگر، روستاهای مرکزی و بزرگ دارای دسترسی بهتری نسبت به نواحی پیرامونی هستند اما به دلیل نبود خدمات کافی سطح پوشش ضعیفی دارند.
