، t_tavousi@Yahoo.com
چکیده: (26320 مشاهده)
حدود 90 درصد از بلایای طبیعی که در جهان رخ میدهند در ارتباط با عوامل اقلیمی است و در میان آنها، طوفانها بعد از سیل، حدود 30 درصد از سهم این بلایا را به خود اختصاص میدهد. این پدیده یکی از مخاطره آمیزترین بلایای طبیعی است که منشأ اقلیمی داشته و همه ساله خسارات مالی و جانی جبرانناپذیری را تحمل مینماید. منطقه سیستان یکی از مناطق طوفانخیز است که در جنوب -شرق ایران و در شمال استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. به منظور بررسی آماری طوفانهای با سرعت مساوی و بیشتر از m/s 24 (پایه طوفان در مقیاس بیوفورت) و پیشبینی احتمال وقوع طوفانهای شدید به روش تجزیه و تحلیل سریهای جزئی (Partial series)، از دادههای بادسنجی ایستگاه سینوپتیک زابل طی یک دوره آماری 30 ساله (1388-1359) استفاده گردید. صحت و همگنی دادهها با استفاده از آزمون دنبالهها (RunTest) تأیید شد. از میان دادههای ثبت شده در طول دوره آماری، 162 روز طوفانی مشاهده شد. بیشترین روزهای طوفانی مربوط به سال 1362 با 64 روز طوفانی است. در کل سه مورد از طوفانها، دارای سرعت بیشینه m/s 40 (km/h144) بوده که بیانگر شدت طوفانها در منطقه سیستان میباشد. فصل تابستان و تیرماه از بیشترین و فصل زمستان و دی ماه از کمترین روزهای طوفانی فصلی و ماهانه برخوردار بودند.ترسیم گلطوفان سالانه و فصلی به کمک نرمافزار WRPLOT نشان داد جهت طوفانهای چیره منطقه، شمال شمال غربی(NNW)، شمال (N) و شمال غربی (NW) میباشد. نتایج، احتمال وقوع شدیدترین طوفانهای سیستان را در دورههای بازگشت مختلف پیشبینی میکند. احتمال وقوع بالاترین سرعت طوفان در یک دوره بازگشت صد ساله در سیستان، تا m/s 42 KM/H)151) پیشبینی میشود. بنابراین، در برنامهریزیهای محیطی و ایمنسازی سازهها بایستی وقوع این مخاطره طبیعی را مدّ نظر قرار داد تا در صورت وقوع، خسارات وارده به حداقل ممکن کاهش یابد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1391/7/3 | انتشار: 1389/10/25