فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک

کشور ایران به‌دلیل واقع شدن بخش‌های عظیمی از آن (21% مساحت کل) بر روی کمربند خشک و نیمه خشک جهان، در زمره کشورهای مستعد طوفان‌های گرد و خاک قرار دارد. وزش بادهای موسمی‌ موجب می‌گردد که توده‌ای از ذرات رس و سیلت بصورت ریزگرد و گاه دود در جو پخش شده و دید افقی را بین 1 تا 2 کیلومتر محدود کند. در این راستا موضوع تثبیت ذرات ریز خاک با استفاده از پلیمر به عنوان روشی برای کاهش تولید گرد و غبار از محل‌های مستعد، تعریف می‌شود که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه‌های ساخته شده در این مطالعه عبارت بودند از ذرات خاک به اضافه‌ی درصد‌های مختلفی از پلیمر (0، 5/0، 1، 2، 5/2، 3 و 4 درصد نسبت به وزن خاک خشک) که بطور کامل با هم مخلوط شده بودند. این نمونه‌ها تحت شرایط محیط آزمایشگاهی به مدت 7 روز نگهداری می‌شدند تا پس از اطمینان از خشک‌شدگی کامل، پایداری آنها در مقابل وزش باد مورد بررسی قرار گیرد. با افزودن پلیمر به خاک، اگرچه وزن مخصوص خشک خاک، نسبت به حالت خاک بدون پلیمر کاهش یافت؛ اما افزودن پلیمر به خاک، افزایش چشم‌گیری در پایداری خاک در مقابل وزش باد با سرعت 72 کیلومتر بر ساعت از خود نشان داد. بهترین حالت برای افزایش 4 درصدی پلیمر به خاک بدست آمد که بر اساس آن پایداری تقریباً 15 برابر بیشتر از خاک فاقد پلیمر (نظیر خاک مناطق خشک و نیمه خشک) بود.