دوره 12، شماره 47 - ( دوره دوازدهم، شماره چهل و هفتم، بهار 1401 )
جلد 12 شماره 47 صفحات 92-73 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
marvi M, alizadeh S D, Soleimanimehranjani M, javdan M. The Evaluation and Analysis of Globalization Components in a City (Case Study: Metropolis of Mashhad). Arid Regions Geographic Studies. 2022; 12 (47) :73-92
URL: http://journals.hsu.ac.ir/jarhs/article-1-1695-fa.html
URL: http://journals.hsu.ac.ir/jarhs/article-1-1695-fa.html
مروی مهدی، علیزاده سید دانا، سلیمانی مهرنجانی محمد، جاودان مجتبی. ارزیابی و تحلیل تأثیر مؤلفه‌های جهانی‌شدن در شهر (نمونه‌ی پژوهشی: کلان‌شهر مشهد). مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. 1401; 12 (47) :92-73
پارک علم و فناوری خراسان رضوی ، mehdi_marvi@yahoo.com
چکیده: (417 مشاهده)
جهانی‌شدن و جهانی‌سازی، عمدتاً به ابتکار و در چارچوب نیازهای جدید "نظام سرمایه‌داری سلطه‌طلب" بوده و برآیند عمومی آن، گذار جامعه‌ی صنعتی قرن بیستم به جامعه‌ی اطلاعاتی قرن بیست‌و‌یکم و ایجاد یکپارچگی نسبی در نظام روابط سنتی میان کشورها، شهرها و خلق دنیای شبکه بوده است. در این میان شهرها به دلیل اهمیت همه‌جانبه‌شان در کانون جهانی‌شدن قرار گرفته‌اند. این فرآیند در کشورهای درحال‌توسعه از جمله ایران نیز کم‌وبیش آثار خود را نشان داده است. جهانی‌شدن یا جهانی‌سازی، فرآیندی پیچیده و چندمؤلفه‌ای است و محققان و صاحب‌نظران نسبت به اهمیت و اولویت مؤلفه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسیِ جهانی‌شدن دیدگاه و نظر واحدی نداشته‌اند. برخی چون گیدنز و رابرتسون مؤلفه‌ی فرهنگی را به دلیل نقشی که در شتاب بخشیدن به جهانی‌شدن داشته و دارد، در اولویت قرار داده‌اند. در ایران نیز از جهانی‌شدن به‌ویژه در رابطه‌ی فرهنگی به‌عنوان "تهاجم یا جنگ نرم" نام برده‌اند که حساسیت و اهمیت شناخت همه‌جانبه‌ی جهانی‌شدن شهرها به‌ویژه کلان‌شهرها را گوشزد می‌کند. در این میان، کلان‌شهر مشهد به دلیل موقعیت و اهمیت ملی و بین‌المللی خاص خود و جذب سالیانه‌ی بیش از 20 میلیون نفر زائر و گردشگر، حساسیت خاصی دارد که موردتوجه این تحقیق قرار گرفته است. هدف این تحقیق که داده و اطلاعات موردنیاز به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی و بررسی‌های میدانی فراهم شده است؛ ارزیابی و تحلیل مؤلفه‌های جهانی‌شدن در کلان‌شهر مشهد بوده که در دو بخش پیگیری شده است: یکی شناخت و اولویت‌بندی تأثیرات مشاهده شده؛ و دیگری، شناخت ساختار ارتباطی مؤلفه‌های منتخب در جهانی‌شدن کلان‌شهر مشهد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که دغدغه و نگرانی اصلی شهروندان مشهدی در فرآیند جهانی‌شدن این کلان‌شهر، در حوزه‌ی فرهنگی است، چراکه به نظر اکثریت آن‌ها این مؤلفه می‌تواند با تحریک و جهت دادن به افکار و ایده‌آل‌ها و ارزش‌های جوانان و جایگزینی ارزش‌های فرهنگی بیگانه با ارزش‌های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و بومی و در یک کلام هویت آن‌ها را سرکوب کند. در مورد ساختار ارتباطی مؤلفه‌های منتخب نیز با بهره‌گیری از مدل معادلات ساختاری و... معلوم شد که میان سه مؤلفه‌ی "اقتصادی"، "اجتماعی" و "فرهنگی" روابط ساختاری معنی‌داری برای توضیح و تبیین جهانی‌شدن کلان‌شهر مشهد وجود دارد؛ بنابراین می‌توان از طریق هر سه مؤلفه‌ی مورد بحث، جهانی‌شدن کلان‌شهر مشهد را بررسی کرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
برنامه ريزي شهري و سنجش از دور
دریافت: 1400/3/10 | پذیرش: 1401/3/2 | انتشار: 1401/3/2
دریافت: 1400/3/10 | پذیرش: 1401/3/2 | انتشار: 1401/3/2
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
